Dnia 8 marca weszła w życie Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałUraniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. 2020 poz. 374) (specustawa).
Poniżej wskazujemy jej najważniejsze postanowienia:
- pracodawca skierować pracownika do pracy zdalnej (w przypadku takiego polecenia pracodawcy, pracownik nie może się takiej formie wykonywania pracy sprzeciwić). Praca zdalna może być stosowana zarówno jako profilaktyka w stosunku do wszystkich pracowników, jak i w formie działania zapobiegawczego w celu odizolowania pracowników, którzy np. mieli kontakt z osobami chorymi lub którzy wrócili z miejsc zagrożonych wirusem.
- z uwagi na zamknięcie placówek oświatowych, rodzicom lub opiekunom dzieci w wieku do lat 8, przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy w dniach od 12.03.2020 do 25.03.2020, tj, dla tych którzy:
- opiekują się dzieckiem poniżej 8. roku życia,
- są objęci ubezpieczeniem chorobowym (np. są pracownikami, zleceniobiorcami, osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą).
Zasiłek opiekuńczy będzie wypłacany w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku. Pracownik składa oświadczenie do swojego płatnika składek, np. pracodawcy, zleceniodawcy. Wzór oświadczenia można pobrać na stronie internetowej ZUS (plik docx 15kb). Osoby prowadzące działalność pozarolniczą składają oświadczenie w ZUS.
- specustawa reguluje także m. in. zwolnienie ze stosowania przepisów o zamówieniach publicznych i prawa budowlanego, czy wydawania przedsiębiorcom poleceń przez organy publiczne.
- Jeżeli zachodzić będzie prawdopodobieństwo szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się COVID-19 lub jeżeli będzie tego wymagała ochrona zdrowia publicznego, towary lub usługi niezbędne dla przeciwdziałania COVID-19, będą mogły być nabywane przez sektor publiczny z pominięciem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, tj. bez konieczności stosowania określonych tam zasad i procedur.
- Z kolei prace projektowe i budowlane, w tym zmiana sposobu użytkowania obiektów związku z przeciwdziałaniem COVID-19, mogą być realizowane bez stosowania przepisów ustaw: Prawo budowlane, O planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz O ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
- Prezes Rady Ministrów, na wniosek wojewody, po poinformowaniu Ministra Rozwoju, może wydawać przedsiębiorcom, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19, polecenia w drodze decyzji administracyjnej. Takie polecenia nie wymagają uzasadnienia i mają podlegać natychmiastowemu wykonaniu – z chwilą doręczenia lub ogłoszenia. Mogą być wydawane także ustnie, telefonicznie i za pomocą środków komunikacji elektronicznej (np. e-mail). Z przedsiębiorcą, który otrzyma polecenie, właściwy wojewoda podpisze umowę na realizację zadań objętych poleceniem, a koszty zostaną sfinansowane z budżetu państwa. Przygotowanie do realizacji zadań wskazanych w umowie (np. prace planistyczne) będą jednak musiały zostać sfinansowane ze środków własnych przedsiębiorcy.
- wprowadzono także szczególne regulacje dotyczą także sektora farmaceutycznego, czy branży hotelarskie, turystycznej i transportowej.
